- BISSEXTUS
- BISSEXTUSAnnus bissextilis in quo unus dies in Februarii mense intercalatur; sic dictus, quod eô mense tune Bis sexto Kalendas dicatur, quae additio quôlibet sit quadrienniô. Iulianus enim annus 365 dierum et 6. horarum spatiô constat, quae horae quôvis quadrienniô integrum diem componunt; sed quia illae 6. horae integrae non sunt, desiciunt enim minuta undecim, consequenter spatiô 131. annorum integri diei summam consiciunt: ideo in Kal. Gregoriano ordinatur, ut in quatuot saeculotum cursu ter Bissextus relinquatur. Itaque cum Anno MDC. occurreit intercalatio Bissexti, hinc tria sequentia saecula, nimirom MDCC. MDCCC. et MCM. Bissextos non habebunt, habebitautem saeculum, MM. vide de Bissexti institutione Gloss. in Clement, de Reliq. et vener. Sanctor. §. Certam diem, apud Macros Frattes in Hierolexico. Item infortunium, malum superveniens, vulgo etiam Graecis hâc notione. Order. Vitalis l. 2. Tunc Bissextilis erat annus, ac sicut vulgo audivimus, revera suprra proditores corruit bessextus. Et l. 13. Hie tumultuosus annus vere Bissextilis fuit, et tunc ultimus in ordine concurrentium Bissextus cucurrit, at, ut vulgo dicitur, Bissextus super Regem et populum eius in Normannia et Anglia cecidit. Vulgaris etiam num apud Gallos loquendi formula: le Bissexte est tombe sur une telle affatre. Sed et exactio quaedam ab Episcopis fieri solita hâc voce notata reperitur. Synodus Pictavensis A. C. 1280. c. 11. Monemus in generali, quod de Bissexto et aliis iuribus Episcopalibus reddant nobis vel mandato nostro, item de Synodo, parata, et aliis iuribus Archidiaconorum, Capicerit et aliorum Prioratum Ecclesiaenostrae sibi (sic). ab bis qui ad ea tenentur satisfactum, antequam recedant (e Syuodo) apud Car. du Fresne in Glossar. Ad propriam vocis signisicationem ut redeam, a die bissexte, ut dictum, nomen habet Annus Bis-sextilis. Bissextum autem definitur Scaligero, dies consurgens ex quatuor quadr antum appendicibus et anno quarto Iuliano absolute accrescens, isagogic. Chronologiae Canon. l. 1. c. 2. Ei respondet in anno Arabico seu Muhammedano ὑπερημέρῳ seu buercalari, dies excrescens, qui conficitur ex horis et minutis redundantibus supra dies 354. in anno Arabico communi: (tot enim istiusmodi Annus diebus constat) adeo ut resectis ab anno communi et teservatis anno intercalari horis octo, et minutis 48. remaneant in anno retexto seu communi Hagareno tantummodo dies 354. et sint in anno ὑπερημέρῳ dies 355. quemadmodum ex quadrante diei multiplicato, in annis Iulianis, exurgit dies ulterior, ad finem lustri Iuliani, id est, quadriennii in anno Bis-sextili; sic ut in annis comm unibus Iulianis sint dies 365. annus aurem ultimus cuiusque lustri Iuliavi habeat dies 366. Crebrius vero annus huiusmodi Atabicus ὑπερήμερος recurrit quam Bissextilis Iulianus, quia ex 8. Horis et 48. minutis multiplicatis citius consurgit dies, quam ex quadrante diei sive sex horis. Unde cum spatiô annorum Iulianorum 32. mveniantur anni bissextiles tantummodo 8. pro totidem lustris Iulianis; in una contra triacontaeteride Arabica inveniuntur anni ὑπερήμεροι undecim. Vide Ioh. Forbesium Instructionum Historico-Theolog. l. 6. c. 2. §. 3.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.